Bugün Ne İzledim

Vietnam savaşından ruhsal ve fiziksel yaralı olarak dönmüş iki arkadaşın hikayesinin anlatıldığı, gerçek dostluk nediri ve savaşın insanda yarattığı tahribatı anlatmış, ağır bir anlatıya ve biraz da kötü oyunculuklara sahip, Alan Parker imzalı başarılı bir film Birdy. Film; kuşları ve uçmayı takıntı haline getirmiş Birdy ismindeki bir çocuğun, kendi yaşlarındaki Al ismindeki bir çocukla tanışmasını ve yakın arkadaş olmasını anlatıyor. Birdy kuşlara olan merakını ve ilgisini zamanla Al'e de aşılar ve birlikte kuşları mercek altına almaya ve fazla vakit geçirmeye başlarlar. Vietnam savaşı iki arkadaşı birbirinden ayırır. Vietnam'daki savaş yüzünden Birdy psikolojik rahatsız olarak deliler hastanesine gönderilirken, Al ise düşen bomba sonucu yüzünden ağır yaralıdır. Flashbackler ile yakın arkadaşların yaşadığı anılar anlatılırken, Al ise psikiyatri koğuşundaki arkadaşı Birdy'i ziyaret eder. Hayalciliğin sınırı olmadığını ispatlar nitelikte olan film, Birdy'nin hayalinin obsesyona dönüşmesiyle, insan bedenini hapishane gibi anlatıyor bize. Bu arada filmin sonunu çok sevdiğimi ve başarılı bulduğumu dile getireyim. Anlatısını biraz fazla ağır bulsam da ve oyunculuklar tatmin etmese de filmin sonu çok hoşuma gitti. Oyunculuklar ise beni biraz şişirdi açıkçası. Özellikle Matthew Modine kötü oynamış. Onun ne deli olduğu, ne de kuşları sevdiği ve uçmayı gerçekten istediği hissi bana hiç geçmedi. Nicolas Cage ise fena değildi. Oynaması gerekeni oynamış, rolünün altından kalkmış. Toparlamak gerekirse, savaşın insanda yarattığı tahribatı anlatmış, farklı ve özgün bir obsesyon konusunu odağına almış, Alen Parker imzalı, başarılı bir gerçek dostluk hikayesi Birdy.

Gerçek hayattan alınan bir karakterin filmi. Tabi ancak internetten araştırınca öğrenebildim. Filmin başında veya sonunda belirtmiyor. 1868-1918 yıllarında yaşamı Fransız yazar Edmond Rostand'ı meşhur eden tiyatro eserini yazmasını konu ediniyor. Oyunun 315 sayfalık kitabınıda bulmak mümkün. Gerçekten olayların olmadığını bilmesem film için çok saçma diyebilirdim. Tabiki filme aktarılırken seyircinin zevkine göre değişiklikler yapılmıştır fakat genel itibariyle olaylar olmuş. Genç yazarımız unutulmaya yüz tutmuşken, birden bire ünlü bir oyuncudan senaryo yazması istenir, her şey çok az zamanda gerçekleşmelidir. Gerçek hayattada bu oyundan sonra yazarımız almış başını gitmiş zaten. Edmond'ın bıyıkları beni gıcık ediyordu, ama gerçektede öyleymiş. Oyun ülkemiz dahil bir çok ülkede gösterime girmiş. Aynı sinemadaki gibiymiş. Keşke komedi faktörünü çıkartıp ciddi bir yapım yapsalardı. Efsane olurdu.

Roberto Benigni hayranı olarak adını görünce hemen izledim; ancak aşırı absürt senaryosu ve aşırı itici tiplemeleriyle benim hoşuma gitmedi. Ayrıca orijinal hikayeden oldukça farklıydı, bence olmamış, oldukça uzun süresiyle çok sıkıldım izlerken...

Adını ünlü yazar Émile Zola’nın büyük cesaret göstererek gerçek bir entelektüele yakışan tavırla dönemin ordu ve devlet ileri gelenlerine yazdığı açık mektuptan alan film 1900’lü yılların sonlarında Fransa’yı ikiye bölen ve çok geniş kitleler üzerinde etkisini hissettiren Anti-Semitist tavrın Avrupa’da yükselişe geçtiğinin ilk kanıtları niteliğindeki “Dreyfus Olayı”nı odağına alıyor. Ordu içinden bir subayın Almanlara bilgi sızdırdığı bilgisi üzerine Alfred Dreyfus adlı Yahudi asıllı bir subayın uydurma belgelerle ve son derece taraflı bir yargılamayla Cehennem Adası’nda ömür boyu hapse mahkum edilmesinden sonra davada gösterdiği başarıdan dolayı istihbarat servisinin başına getirilen Albay Picquart’ın Dreyfus’un masum olduğunu fark ederek bunu ispatlamaya çalışmasını konu alıyor film. İlgimi çekmeyen konusu nedeniyle altındaki Roman Polanski imzasını göz ardı ederek uzun süre mesafeli durduğum J’accuse; gerek Albay Picquart’ın adalet ve doğruluk adına gönülden bağlı olduğu orduya ve Fransız kamuoyuna karşı verdiği savaşı anlatan gerçek olaylara dayalı son derece etkileyici konusu, gerek Émile Zola gibi büyük bir yazarın taraf olduğu zorlu adalet mücadelesine dayalı kurgusu, gerekse ordu ve devlet ileri gelenlerinin kendi ikbal ve itibarları uğruna bir masumun göz göre göre cezalandırılmasına göz yuman kirli zihniyetlerini anlatması bakımından dikkat çekici bir film. En acısı da bu film aracılığı ile aradan geçen 130 yıla rağmen ırkçılıkta, önyargılarla hareket etmede, hukuku ve adaleti güçlülerin çıkarları için kullanmada insanlığın hala yerinde saydığını görmek. Öte yandan 13 yaşında bir kıza tecavüz ettiği suçlamasıyla gündemden bir türlü düşmeyen ve gittiği her yerde protestolarla karşı karşıya kalan Polanski, kendisinin de bir karalama kampanyasına kurban edildiğini haykırıyor belki de bu filmde.

7,5/10

Denizde geçen savaş filmi katagorisinde görsellik olarak daha iyisi yok. Bence işini bilen birisi gidip gemide bu olay gerçekte nasıl oluyor diye araştırıp öyle çekim yapmışlar. Ayrıca senaryo yazanların arasındada gemi terimlerini bilen birisi muhakkak var. Gerçek terimler kullanılıyor sürekli. Midway filmindeki gibi amerikan kovboy filmi değil. Çok gerçekci. Fakat Tom Hanks'e yaşlı kurt imajını yakıştıramıyorum. Bazı oyuncular yaşlandıkça karizmatik oluyor ama Tom Hanks'de bunu göremedim. Sadece suda geçen sahnelerini sevdim, geri kalan o az sahneleri seyretmeseniz bile olur. Ayrıca düşman üzerinde biraz daha durabilirlerdi. En azından ufak tefek sahnelerle gösterebilirlerdi. Nefret edecek kötü bir karakteri görmek isterdim. 

İsmini hatırlayamadım geçen sene denizaltılar arasında dinleme savaşıyla alakalı bir yapım vardı. O filmdeki gerilimin yarısı bu filmde yok. Ayrıca seyretmeyenlere aşağıdaki filmide öneririm.

https://www.planetdp.org/title/das-boot-dp10579

Katı dini kurallar ve toplumsal geleneklerin hüküm sürdüğü İran coğrafyasından özellikle Şer’i ve kültürel anlayışın boyunduruğu altında ezilen kadınlara dair çarpıcı bir hikâye anlatıyor Chaharshanbeh, 19 Ordibehesht. Film; dar kafalı, baskın erkek egemen zihniyetin kadınlar üzerinde kurduğu tahakkümü, namus ve haysiyet kavramını geleneklere ve inançlara bağlayan, zihniyeti tüm çıplaklığı ile gözler önüne seriyor. Bir yandan yanında yaşadığı teyzesi ve kuzeninin izni olmaksızın başka bir erkekle görüştüğü için en ağır şekilde cezalandırılıp bir çıkmazın içine sürüklenen Setareh’in, diğer yandan kötürüm kocasına bakmak için zor şartlarda çalışan ancak aptal bir kıskançlıkla kendisine sunulan yardımı kabul etmeyen Ali’nin karısı Leyla’nın, öte yandan küçük yaşta kaybettiği çocuğunun -erkek olarak- kefaretini ödemek adına yaptığı iyi niyetli bir girişimin içinden çıkılmaz vicdani sorumluluğu ile karşı karşıya kalan Jalal Ashtiyani’nin çaresizliğini güçlü bir kurguyla kesiştiriyor film. Köklü bir medeniyete ve kültürel birikime sahip İran’ın İslam Devrimi’nin gerçekleştiği tarihten bu yana nasıl korkunç bir değişim geçirdiğini görmek, bizde de böyle bir devrimin hasretiyle yanıp tutuşan azımsanmayacak bir kitlenin var olduğu gerçeğini kabullenmek üstelik o kitlenin tam da böyle bir toplum istediğini bilmek gerçekten acı. Film gerek başarılı kurgusuyla, gerek son derece güçlü dramatik alt yapısıyla, gerekse Şer’i hukukla yönetilen bir toplulukta kadın kimliğinin ne kadar değersizleştiğini gösteren hikâyesiyle ibretlik yapım.

8,2/10

This is England; Falkland Savaşı etkilerinin devam ettiği 1983’te, Demir Lady lakaplı Teacher döneminde; ülkedeki işsizlikten sermayedarları ve kapitalist sistemi değil İngiltere’deki 3,5 milyon göçmeni sorumlu tutan ırkçı bir grubun sempatizanı 12 yaşındaki Shaun’un hikâyesini oldukça eğlenceli bir ilk yarı ile giderek artan gerilimin çarpıcı bir finalle son bulduğu ikinci yarıya bölerek anlatıyor. Ekonomik ve sosyal sorunların asıl suçlularını aramak yerine işin kolayına kaçıp mağduriyetleri nedeniyle ülkelerinden kopmuş masum insanlara öfkelenmeyi tercih eden, bunu da vatanseverlik olarak gören zihniyeti, etnik milliyetçilik ve ırkçılık temelli çağ dışı anlayışı çarpıcı bir şekilde eleştiren film, 1960’lar İngiltere’sinde işçi sınıfının yaşadığı bölgelerde ortaya çıkmış ve mülteciler İngiltere’de ayrıcalıklı bir hayat sürerken ülke vatandaşlarının savaşlarda öldüğü düşüncesini öne süren Skinhead kültürüne dayalı bir kurguya sahip aynı zamanda. 70’lere doğru daha saldırgan ve etnik milliyetçi/ırkçı bir anlayışa bürünen bu kültürdeki değişim filmde 60’lar hareketini anımsatan daha sakin ve barışçı Woody ve grubuna karşılık, saldırgan ve suça meyilli Combo taraftarları ile sembolize ediliyor. İşte film 60’lar ve 70 sonrası Skinhead hareketin kendi iç dinamikleri arasındaki ayrılığı grup içi çatışmalarla sembolleştiriyor ve özellikle Combo karakteri ile vücut bulan ırkçı tavra gerilimin giderek arttığı bir kurguyla göz atıyor. Hikâyesini birbirinden gerçekçi karakterlerle, son derece başarılı bir kurgu ve nefis müziklerle taçlandıran This is England; 80’ler İngiltere’sinin sosyal ve politik atmosferini, ülkede yükselişe geçen etnik milliyetçi ve azınlık karşıtı anlayışı 12 yaşındaki dışlanmış bir çocuğun gözünden aktaran çarpıcı bir film. Teşekkürler @19Tufan03

8,0/10

Çocukluğumuzdan hatırladığımız bir çok sahne aynı şekilde canlandirilmiş, ama tüm ayrıntılar gerçek mi bilemiyorum. Naim 'in hayat hikayesi ise filmin siyasi mesajının gölgesinde kalmış. Bulgaristan'ı savunuyor değilim; ama Bulgar / komünizm karşıtlığı propagandası bir noktadan sonra bir biyografik film için sıkıcı olmuş. Oyuncular çok başarılı, zengin bir kadro var. Naim 'i oynayan oyuncular çok iyi seçilmiş.

Özel yeteneği olan sıradışı insan filmi. Bazıları silah, bazıları barış yanlısı özel güçleri olan insanlar yine özel bir örgüt tarafından daha büyük planlar için avlanmaktadır... Konu standart ama bence güzel senaryosu yüzünden beni hiç sıkmadı. Hiç boş sahne yok, sürekli bir şeyler oluyor, dolu dolu. Oyuncularda çok iyi. Tek eksik yönü düşük bütçeyle çekildiği her halinden belli oluyor. Efsane bir yapım olabilirdi bence. Hatta 2. si için açık kapı bile bıraklımıştı. Tabi bu saatten sonra yapmazlar ama daha iyisini hakediyordu.

Sadece Naim Süleymanoğlu hakkında değil, bulgar türklerinin yaşadığı dramıda anlatan bir yapım olmuş. Ülkemizde eminim biyografik filmi çekilecek insan vardır. Her sene saçma sapan komedi filmlerinden sonra bu tarzda kaliteli yerli yapım görmek beni mutlu etti. Oyuncu kadrosuda gayet başarılı. Umarım ülkemizden daha çok Naim'ler çıkar. Fakat rahat rahat bu filmin 2.si çekilebilir. Ülkemize giriş yapana kadar olan hayatı konu ediliyor. O zamanları hafiften hatırladığım için daha bir anlamlı geldi film.